قطعاً تدوین بودجه (بودجه‌بندی) جزء ضروری فرایند پس‌انداز است؛ با این حال، این کار لزوماً نباید به یک فرآیند پیچیده وزمان‌بر تبدیل شود. در حقیقت، اغلب اوقات، بهترین روش‌های بودجه‌بندی، ساده‌ترین آن‌ها هستند. در این مطلب از آموزش سرمایه گذاری در ارز دیجیتال به قانون 50-30-20 چگونه پول خود را کارآمدتر بودجه بندی کنید؟ می‌پردازیم.
فهرست مطالب
به‌عنوان مثال، می‌توان به «قانون ۵۰/۳۰/۲۰» اشاره کرد. قانون ۵۰/۳۰/۲۰ یک رویکرد سرراست برای مدیریت بودجه ماهانه است که به شما به طور دقیق مشخص می‌کند چه بخشی از درآمد خود را هر ماه به پس‌انداز و هزینه‌های زندگی اختصاص دهید.
قانون 50-30-20
با داشتن یک چشم‌انداز کلی و واضح از بودجه ماهانه خود، می‌توانید با اطمینان از مخارج اضافی اجتناب کرده و به مرور زمان، پس‌انداز خود را افزایش دهید – و این همه بدون نیاز به ثبت وسواس‌گونه تک تک تراکنش‌های مالی شما امکان‌پذیر است.
بنابراین، اگر تاکنون اقدام به دانلود اپلیکیشن‌هایی برای بودجه‌بندی کرده‌اید که پس از چند روز استفاده، آن‌ها را کنار گذاشته‌اید، شاید امتحان کردن «قانون ۵۰/۳۰/۲۰» خالی از لطف نباشد.
این قانون، یکی از بهترین توصیه‌هایی است که در حوزه بودجه‌بندی کشف کرده‌ایم و در ادامه نحوه عملکرد آن را شرح خواهیم داد.
قانون ۵۰/۳۰/۲۰ چیست؟
قانون ۵۰/۳۰/۲۰ یک روش آسان برای بودجه‌بندی است که می‌تواند به شما در مدیریت مؤثر، ساده و پایدار پولتان کمک کند. این قانون سرانگشتی به این صورت عمل می‌کند که درآمد ماهانه‌ی خود را پس از کسر مالیات به سه دسته تقسیم کنید:
- ۵۰٪ برای نیازها
- ۳۰٪ برای خواسته‌ها
- ۲۰٪ برای پس‌انداز یا پرداخت بدهی
با متعادل نگه‌داشتن منظم هزینه‌های خود در این بخش‌های اصلی، می‌توانید پولتان را به شکل کارآمدتری به کار بگیرید. همچنین، با تنها سه دسته اصلی برای پیگیری، می‌توانید در زمان و استرس خود صرفِ بررسی ریزبه‌ریز تمام مخارج صرفه‌جویی کنید.
با این حال، قانون ۵۰/۳۰/۲۰ فقط باید به عنوان یک قانون سرانگشتی برای برنامه‌ریزی بودجه در نظر گرفته شود. درصدهای دقیق برای هر دسته به وضعیت مالی شخصی شما، هزینه‌های زندگی در محل سکونتتان، تورم و بسیاری از عوامل دیگر بستگی دارد.
یکی از سوالاتی که در مورد بودجه‌بندی زیاد می‌شنویم این است که «چرا نمی‌توانم بیشتر پس‌انداز کنم؟» قانون ۵۰/۳۰/۲۰ راهی عالی برای حل کردن این معما و ساختارمند کردن عادات خرج کردن شماست. این قانون می‌تواند رسیدن به اهداف مالی‌تان را آسان‌تر کند، چه برای روزهای مبادا پس‌انداز کنید و چه در تلاش برای پرداخت بدهی باشید.
قانون ۵۰/۳۰/۲۰ از کجا آمده است؟
قانون ۵۰/۳۰/۲۰ از کتابی با عنوان «تمام دارایی شما: بهترین برنامه مالی برای طول عمر» که در سال ۲۰۰۵ توسط سناتور فعلی آمریکا، الیزابت وارن و دخترش، آملیا وارن تی‌آگی نوشته شده، نشأت می‌گیرد.
وارن و تی‌آگی با استناد به بیش از ۲۰ سال تحقیق، نتیجه می‌گیرند که برای کنترل امور مالی خود به بودجه‌ای پیچیده نیاز ندارید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که با استفاده از قانون ۵۰/۳۰/۲۰، پول خود را متناسب با نیازها، خواسته‌ها و اهداف پس‌اندازتان متعادل کنید.
مدیریت وجوه با استفاده از قانون ۵۰/۳۰/۲۰
قانون ۵۰/۳۰/۲۰ روشی است که با تقسیم کردن درآمد خالص پس از کسر مالیات به سه دسته اصلی مخارج، فرآیند بودجه‌بندی را ساده‌سازی می‌کند. این سه دسته عبارتند از: هزینه‌های ضروری (نیازها)، هزینه‌های قابل‌تغییر (خواسته‌ها) و پس‌انداز یا تسویه بدهی.
فرمول 50 – 20 – 30
با تعیین مبلغ مشخصی برای اختصاص به هر دسته، پایبندی به بودجه تسهیل شده و از مخارج اضافی جلوگیری به عمل می‌آید. یک بودجه ایده‌آل که بر مبنای قانون ۵۰/۳۰/۲۰ بنا شده است، به شرح زیر می‌باشد:
۵۰% برای هزینه‌های ضروری (نیازها)
هزینه‌های ضروری شامل مخارج اجتناب‌ناپذیری هستند که برای برآوردن نیازهای اولیه و تأمین سطح معیشت مناسب، الزامی می‌باشند. ۵۰ درصد از درآمد خالص شما باید به این قبیل مخارج اختصاص یابد.
نمونه‌هایی از هزینه‌های ضروری عبارتند از:
- اجاره بهاء ماهانه
- هزینه‌های قبوض آب، برق و گاز
- هزینه‌های حمل و نقل
- حق بیمه (سلامت، خودرو، اموال)
- اقساط حداقل تسهیلات بانکی
- خواروبار
برای مثال، فرض کنید درآمد خالص ماهانه شما ۲۰ میلیون تومان است. بر اساس این قانون، مبلغ ۱۰ میلیون تومان باید به پوشش هزینه‌های ضروری اختصاص یابد.
بدیهی است که این مقدار ممکن است برای افراد مختلف، متفاوت باشد. چنانچه متوجه شدید که هزینه‌های ضروری شما به طور قابل توجهی بیش از ۵۰ درصد از درآمدتان را تشکیل می‌دهد، با اعمال برخی تغییرات می‌توانید این مخارج را کاهش دهید.
این تغییرات می‌تواند شامل مواردی مانند تغییر شرکت تأمین‌کننده انرژی و یا یافتن راهکارهای جدید برای صرفه‌جویی در هزینه‌های خرید مواد غذایی باشد. در موارد خاص، حتی ممکن است نیاز به اعمال تغییرات اساسی‌تر در سبک زندگی، مانند یافتن مسکن ارزان‌تر، وجود داشته باشد.
۳۰% برای هزینه‌های قابل تغییر (خواسته‌ها)
با اختصاص ۵۰ درصد از درآمد به هزینه‌های ضروری، ۳۰ درصد باقیمانده را می‌توان صرف هزینه‌های قابل تغییر (خواسته‌ها) نمود. هزینه‌های قابل تغییر، مخارج غیرضروری‌ای هستند که بنا به انتخاب شما و در صورت تمایل، قابل حذف می‌باشند.
نمونه‌هایی از هزینه‌های قابل تغییر عبارتند از:
- صرف غذا در رستوران
- خرید پوشاک
- مسافرت
- هزینه باشگاه ورزشی
- اشتراک سرویس‌های سرگرمی (مانند فیلیمو، نماوا، +روبیکا)
- خرید مواد غذایی غیرضروری
با ارجاع به مثال قبلی، در صورتی که درآمد خالص ماهانه شما ۲۰ میلیون تومان باشد، می‌توانید مبلغ ۶ میلیون تومان را به هزینه‌های قابل تغییر اختصاص دهید. چنانچه متوجه شدید که میزان قابل توجهی از بودجه خود را صرف هزینه‌های قابل تغییر می‌کنید، لازم است بررسی کرده و مشخص نمایید که کدامیک از این مخارج را می‌توان کاهش داد.
لازم به ذکر است که پیروی از قانون ۵۰/۳۰/۲۰ به معنای حذف کامل تفریحات و لذت بردن از زندگی نمی‌باشد.
هدف اصلی این قانون، آگاهی بیشتر نسبت به نحوه‌ی تخصیص بودجه و شناسایی بخش‌هایی است که در آن‌ها ولخرجی صورت می‌گیرد. در صورت تردید در ماهیت یک هزینه (نیاز یا خواسته)، از خود سوال کنید: “آیا می‌توانم بدون این زندگی کنم؟” پاسخی مثبت به این سوال، حاکی از آن است که هزینه مذکور به احتمال زیاد یک خواسته تلقی می‌گردد.
۲۰% برای پس‌انداز یا تسویه بدهی
با کنار گذاشتن مستمر ۲۰ درصد از درآمد ماهانه، می‌توان یک برنامه‌ی پس‌انداز قوی و بادوام را بنا کرد. این روش برای تمامی اهداف نهایی کاربرد دارد، چه هدف شما ایجاد یک صندوق اضطراری باشد، چه بخواهید یک برنامه‌ی مالی بلندمدت شخصی تدوین کنید و یا حتی در صدد تهیه‌ی پیش‌پرداخت برای خرید خانه باشید.
سرعت جمع شدن پس‌انداز با این روش می‌تواند شگفت‌انگیز باشد. فرض کنید درآمد خالص ماهانه شما ۲۰ میلیون تومان است. با اختصاص ۲۰ درصد از آن به پس‌انداز، ماهیانه مبلغ ۴ میلیون تومان کنار می‌گذارید. این یعنی در یک سال، حدود ۵۰ میلیون تومان پس‌انداز خواهید داشت!
به کار بستن قانون ۵۰/۳۰/۲۰: یک راهنمای گام به گام
حالا که با ماهیت قانون ۵۰/۳۰/۲۰ آشنا شدید، چطور می‌توان آن را به طور عملی به کار بست؟ برای اجرای این قانون ساده‌ی بودجه‌بندی، لازم است نسبت‌های ۵۰/۳۰/۲۰ را بر اساس درآمد خود محاسبه کرده و مخارج‌تان را دسته‌بندی کنید. مراحل انجام کار به شرح زیر است:
۱. درآمد خالص خود را محاسبه کنید
اولین گام در استفاده از قانون 50/30/20، محاسبه‌ی درآمد خالص شماست. اگر فریلنسر هستید، درآمد خالص شما کل مبلغی است که در یک ماه به دست می‌آورید، منهای مخارج کسب‌وکار و مالیاتی که کنار گذاشته‌اید.
اما اگر کارمند با حقوق ثابت هستید، این کار ساده‌تر است. برای محاسبه‌ی درآمد خالص، به فیش حقوقی خود مراجعه کنید و ببینید چه مبلغی هر ماه به حساب بانکیتان واریز می‌شود.
چنانچه از حقوق شما به‌صورت خودکار مبالغی برای بیمه سلامت یا صندوق بازنشستگی کسر می‌شود، آن را به مبلغ نهایی اضافه کنید.
۲. مخارج ماه گذشته خود را دسته‌بندی کنید
برای به دست آوردن تصویری دقیق از نحوه‌ی تخصیص درآمدتان در ماه گذشته، باید بدانید که چه مبالغی را صرف چه مواردی کرده‌اید. برای این کار، می‌توانید صورت‌حساب بانکیتان برای ۳۰ روز گذشته را تهیه کنید و یا از قابلیت «تحلیل‌گر» (Insights) در اپلیکیشن بانک خود، در صورت وجود، استفاده نمایید.
این قابلیت به طور خودکار تمام تراکنش‌های شما را در دسته‌هایی مانند حقوق، خواروبار، تفریح و سرگرمی و … دسته‌بندی می‌کند.
حالا، تمام مخارج خود را در سه دسته‌ی اصلی نیازها، خواسته‌ها و پس‌انداز تقسیم کنید. به خاطر داشته باشید که نیازها، مخارج ضروری‌ای هستند که برای تأمین سطح معیشت مناسب، اجتناب‌ناپذیر می‌باشند، مانند اجاره بهاء. خواسته‌ها مخارج اضافی و غیرضروری‌ای هستند که می‌توانید حذفشان کنید، مانند صرف غذا در رستوران.
و پس‌انداز شامل اقساط اضافی تسهیلات، حق بازنشستگی و یا مبالغی است که برای روزهای مبادا کنار می‌گذارید.
۳. مخارج خود را ارزیابی و با قانون ۵۰/۳۰/۲۰ مطابقت دهید
حالا که از میزان تخصیص بودجه به نیازها، خواسته‌ها و پس‌انداز در ماه گذشته آگاه شدید، می‌توانید با اعمال تغییراتی در مخارج خود، آن‌ها را با قانون ۵۰/۳۰/۲۰ مطابقت دهید. بهترین راه برای انجام این کار، ارزیابی مبلغی است که هر ماه صرف خواسته‌ها می‌کنید.
طبق قانون ۵۰/۳۰/۲۰، خواسته‌ها مخارج گزافی نیستند، بلکه امکاناتی اولیه برای لذت بردن از زندگی محسوب می‌شوند. از آنجایی که کاهش هزینه‌های ضروری امری پیچیده و چالش‌برانگیز است، بهتر است با کاهش برخی از خواسته‌ها، میزان آن‌ها را به ۳۰ درصد از درآمد خالص خود برسانید.
هر چه میزان کاهش مخارج در بخش خواسته‌ها بیشتر باشد، دستیابی به هدف ۲۰ درصدی پس‌انداز محتمل‌تر می‌شود.
مزایای استفاده از ابزار کمکی برای مدیریت بودجه با قانون ۵۰/۳۰/۲۰
در حالی که ماشین‌حساب قانون ۵۰/۳۰/۲۰ می‌تواند یک نمای کلی از بودجه‌ی ایده‌آل شما بر اساس این قانون ارائه دهد، اما استفاده از یک فایل اکسل با همین قانون، ابزاری مناسب برای ایجاد یک بودجه‌ی دقیق‌تر به شمار می‌رود.
نرم‌افزارهایی مانند اکسل، گوگل‌شیت همگی قالب‌های آماده‌ای برای سهولت در بودجه‌بندی با استفاده از صفحه‌ی گسترده ارائه می‌دهند. شما می‌توانید به راحتی قالب‌های رایگان بسیاری از صفحه‌ی گسترده‌ی سازگار با برنامه‌ی مورد استفاده خود را به صورت آنلاین پیدا کنید.
جمع بندی
قانون 50/30/20 یک استراتژی بودجه ریزی ساده و موثر است که می تواند به افراد کمک کند تا کنترل مالی خود را در دست بگیرند و به اهداف مالی خود برسند.
افراد با تخصیص 50 درصد از درآمد خود به نیازها، 30 درصد به خواسته ها و 20 درصد به پس انداز و بازپرداخت بدهی، می توانند هزینه های خود را اولویت بندی کنند و اطمینان حاصل کنند که در حد توان خود زندگی می کنند.
این قانون چارچوب روشنی برای ایجاد بودجه فراهم می‌کند، ردیابی هزینه‌ها، شناسایی زمینه‌های بهبود و انجام تنظیمات در صورت نیاز را آسان‌تر می‌کند.
به طور کلی، پیروی از قانون 50/30/20 می تواند به ثبات مالی و امنیت بیشتر در دراز مدت منجر شود. با کنار گذاشتن بخشی از درآمد خود برای پس‌انداز و بازپرداخت بدهی، افراد می‌توانند یک شبکه ایمنی مالی ایجاد کنند، بدهی‌ها را کاهش دهند و در راستای اهداف بلندمدت مالی خود مانند خرید خانه، بازنشستگی زودهنگام یا شروع یک تجارت تلاش کنند.
با برنامه ریزی دقیق و نظم و انضباط، هر کسی می تواند قانون 50/30/20 را با موفقیت اجرا کند و آینده مالی خود را تحت کنترل بگیرد.
سوالات متداول
1. قانون 50/30/20 برای بودجه بندی چیست؟
قانون 50/30/20 یک قانون بودجه ریزی ساده است که پیشنهاد می کند 50٪ از درآمد خود را به نیازها، 30٪ به خواسته ها و 20٪ را به پس انداز یا بازپرداخت بدهی اختصاص دهید.
2. چگونه قانون 50/30/20 می تواند به برنامه ریزی مالی کمک کند؟
قانون 50/30/20 چارچوب مشخصی برای بودجه بندی فراهم می کند و به افراد کمک می کند تا هزینه های خود را بر اساس درآمدشان اولویت بندی کنند. می تواند به ایجاد یک برنامه مالی متعادل کمک کند که تضمین کند پول به طور موثر برای برآوردن نیازهای فوری و اهداف بلندمدت تخصیص می یابد.
3. چند نکته برای اجرای موفق قانون 50/30/20 چیست؟
برخی از نکات برای اجرای موفقیت آمیز قانون 50/30/20 شامل ردیابی هزینه های خود، تعیین اهداف واقع بینانه، خودکارسازی پس انداز، و بررسی منظم و تنظیم بودجه در صورت نیاز است. همچنین مهم است که مراقب عادات خرج کردن خود باشید و آگاهانه تصمیم بگیرید که پولتان کجا می رود.
